Fobische klachten
De angst voor paniek en andere onaangename gevoelens kan zo groot worden, dat men bepaalde situaties gaat vermijden. Dit vermijdingsgedrag noemen we een fobie. Een fobie is dus een irreële angst voor plaatsen, situaties en/of objecten. Irreëel in de zin dat er verstandelijk gezien geen aanleiding is om gevaar te vrezen. Er bestaan verschillende uitingsvormen van fobieën. Bijvoorbeeld agorafobie, sociale fobie en enkelvoudige fobie (voor bv. bloed, onweer, spinnen, bruggen, tunnels, tandartsen of vliegangst). De uitingsvorm is anders, maar de angstbeleving is steeds dezelfde.
Agorafobie
Agorafobie is een angstklacht die veel voorkomt en in de regel veel ongemak veroorzaakt. Mensen met agorafobie krijgen hun klacht vooral bij situaties buitenshuis. Dit kunnen winkels zijn, een bioscoop, openbaar vervoer, het werk, de straat, bibliotheek enzovoorts. De angst kan onder andere gaan met de volgende symptomen: verdwaasd of onwerkelijk gevoel, gespannenheid en rusteloosheid, nervositeit, prikkelbaarheid, zweten, hartkloppingen, gevoel weg te willen/moeten uit de situatie waarin men zich niet lekker voelt, vermoeidheid, hyperventilatie. Angst voor een heftige paniekaanval waarin men doodsangsten uitstaat en geen controle meer heeft over zijn eigen functioneren is ook veel voorkomend bij agorafobie. De klachten leiden veelal tot het vermijden van beangstigende situaties. Een vertrouwd persoon wordt vaak gevraagd mee te gaan als men toch per se ergens naar toe moet. Zo leidt de klacht ertoe dat de mensen in de naaste omgeving ook betrokken raken. Agorafobie treedt bij velen eerder op als men in grote drukten en menigten terecht komt. Echter het alleen zijn of het zich bevinden op een afgelegen plek wordt ook vaak als angstig ervaren. De gedachten niet snel hulp te kunnen krijgen wanneer nodig of niet snel thuis te kunnen komen, versterken de angstgevoelens.
Sociale fobie
Sociale Fobie is een benaming voor:
- Angst voor situaties waarin men sociaal moet presteren of functioneren.
- Angst voor kritische beoordeling door anderen.
- Betrokkene is bang zich zodanig te gedragen dat het beschamend of vernederend kan zijn.
Bijvoorbeeld:
Een gesprek beginnen, in een groep werken, feestjes bezoeken, eten in het openbaar, een handeling uit te voeren terwijl iemand (toe)kijkt.
Mensen met een sociale fobie zoeken de omgeving af voor een eventuele emotionele bedreiging.
Ze hebben veel te doen, zijn erg bezig met hun gedachtes als:
- denken aan hoe ze overkomen en toekomstig falen;
- hoe te reageren op verschillende situaties.
Iemand met een sociale fobie kan zich ziek, zwak, kortademig (hyperventilatie)voelen en er kan zelfs een koortsig gevoel opzetten. Je kan dan gaan stotteren, zweten en stamelen wat de situatie alleen verergerd.
Circa 500.000 mensen in Nederland lijden aan een ernstige of lichte vorm van sociale fobie.
Wat kun je ondernemen tegen fobieën?
De fobie kan verdwijnen door het volgen van ademhalingstherapie.