Angst- en paniekstoornis

Vaak is angst een aanpassingsreactie op een bijzondere omstandigheid of gebeurtenis die je als naar of pijnlijk ervaart, zoals b.v. een ongeluk, pijn of een echtscheiding. Angst is niet per definitie slecht, misschien kom je zonder stress of angst wel minder ver. Iemand die nooit angst heeft zal het normaal gesproken enigszins ontbreken aan enerzijds daadkracht en prestatievermogen en anderzijds aan voorzichtigheid en bedachtzaamheid. Angsten zijn nu eenmaal een regelmatig voorkomend en normaal verschijnsel. Het kan echter zodanige vormen aannemen, dat een persoon er door gekweld wordt, er veel last van heeft of er ernstig door wordt gehinderd. Een goede en voor de hand liggende reden om hulp te zoeken.

Wat is angst en hoe herken je het?
De angstbeleving is misschien meer een emotie of stemming dan een gevoel. Evenals dat je depressief, blij, somber, opgewekt, verdrietig, of depressief kan zijn, zo kun je ook angstig gestemd zijn. Extreme of ‘onrealistische’ angst gaat gepaard met bange voorgevoelens, een gevoel van spanning, onbehagen, onrust, vrees, bezorgdheid, nervositeit, ongeduld, of zelfs paniek. Angst brengt ons lichaam en geest in staat van paraatheid om een echt of denkbeeldig gevaar het hoofd te bieden. Bij overmatige angst treedt daadwerkelijke paniek op. Paniek die je wellicht niet uit, maar die je wel draagt.

Wat zijn de gevolgen?
Wanneer de aandacht vooral gericht is op het eigen functioneren, komen signalen van anderen over dat functioneren niet binnen. Je blijft gevangen in eigen veronderstellingen die nooit gecorrigeerd worden. Omdat die veronderstellingen vaak een overdreven negatief beeld geven, zorgen ze voor een angstige spanning. Als iemand zo met zichzelf bezig is, staat hij niet open voor de informatie die nodig is om passend te reageren. Zo wordt de kans op missers inderdaad groter. Die missers bevestigen die negatieve gedachten die men toch al had over zichzelf. Met als consequentie een nog negatiever zelfoordeel, waardoor de angst alleen maar toeneemt. Het verhoogde zelfbewustzijn zorgt ervoor dat de aandacht gericht wordt op wat er in het lichaam gebeurt, denk daarbij aan hartkloppingen, trillende handen, gevoelens van warmte (blozen) en zweten. De gewaarwording daarvan zal je niet rustiger maken. Het leidt er toe dat de angst alleen nog maar toeneemt. Opvattingen over de eigen hulpeloosheid in sociale situaties worden steeds opnieuw bevestigd.

Wat kun je ondernemen tegen overmatige sociale angst?
Veel van de angst kan worden weggehaald of voorkomen door het volgen van een juiste ademhaling zodat er meer rust komt.